TURNİKE NASIL UYGULANIR?
Turnike, hayatı tehdit eden, durdurulamayan şiddetli kanamalarda kullanılan son çare bir yöntemdir. Yanlış uygulaması ciddi doku hasarına yol açabileceği için her adımın doğru ve dikkatli yapılması hayati önem taşır. İşte turnike uygulama adımları:
- Bası Noktasına Sürekli Baskı Uygulayın: Kanamayı geçici olarak kontrol altında tutmak için bir elinizle kanayan damarın üzerindeki baskı noktasına veya kanayan yere doğrudan baskı uygulamaya devam edin. Bu, turnikeyi hazırlarken kan kaybının devam etmesini önler.
- Geniş, Kuvvetli ve Esnemeyen Materyal Seçimi: Turnike olarak kullanmak üzere en az 5-7 cm genişliğinde, sağlam ve esnemeyen bir malzeme seçin. Örneğin, kalın bir bez parçası, eşarp veya özel olarak tasarlanmış bir turnike. İnce ipler, teller gibi malzemeler dokuya zarar vereceğinden kesinlikle kullanılmamalıdır.
- Malzemeyi Uzva Sarın: Seçtiğiniz materyali yarı uzunluğunda katlayın ve yaralanan uzvun (kol veya bacak) etrafına, yara yerinin 5-7 cm yukarısına sarın. Turnikeyi eklem bölgelerine (diz, dirsek) uygulamaktan kaçının.
- Halkadan Geçirme ve Sıkı Bağlama: Materyalin bir ucunu oluşturduğunuz halkadan geçirin ve sıkıca çekerek iki ucunu bir araya getirin.
- Kanamayı Tamamen Durduracak Şekilde Bağlayın: Bası noktasındaki basıncı kaldırın ve kanamayı tamamen durduracak kadar sıkı bir bağ atın. Burası kritik bir adımdır; kanama hala devam ediyorsa turnike yeterince sıkı değildir.
- Sert Cisim Kullanarak Sıkıştırma (Eğer Yoksa):
- Sargının içinden sert bir cisim (kalem, küçük tahta parçası vb.) geçirin ve uzva paralel konuma getirin.
- Kanama durana kadar bu sert cismi kendi etrafında döndürün. Bu, sargının daha da sıkışmasını ve damar üzerindeki baskının artmasını sağlar.
- Kanama durduğunda, sert cismi uzva dik konuma getirerek sargıyı çözülmeyecek şekilde sabitleyin. Bu, turnikenin gevşemesini önler.
- Bilgilendirme Kartı Oluşturma: Hasta/yaralının elbisesinin üzerine, hastanın adı ve turnikenin uygulandığı zamanı (saat ve dakika) yazan küçük bir kart iğneleyin. Bu bilgi, sağlık profesyonelleri için hayati önem taşır, çünkü turnikenin ne kadar süredir uygulandığını bilmeleri gerekir.
- Çok Sayıda Yaralı Durumunda İşaretleme: Eğer olay yerinde çok sayıda yaralı varsa, turnike uyguladığınız yaralının alnına rujla veya sabit bir kalemle “turnike” veya “T” harfini büyükçe yazın. Bu, sağlık ekiplerinin öncelikli müdahale etmesi gereken kişiyi kolayca tanımasını sağlar.
- Vücut Isısını Koruma: Hasta/yaralıyı pansuman ve turnike görülecek şekilde bir battaniye ile sarın. Bu, vücut ısısının korunmasına yardımcı olur ve şok riskini azaltır.
- Asla Gevşetmeyin (Kural Değişikliği): Önemli bir not: Modern ilk yardım protokollerinde, turnike uygulandıktan sonra 15-20 dakika aralıklarla gevşetilmesi önerisi güncel değildir ve potansiyel olarak zararlı olabilir. Turnike bir kez uygulandıktan ve kanama durdurulduktan sonra, profesyonel tıbbi yardım gelene kadar veya bir sağlık profesyoneli tarafından yönlendirilmedikçe kesinlikle gevşetilmemelidir. Gevşetme, pıhtılaşmayı bozarak yeniden kanamaya neden olabilir ve uzuv için daha zararlı sonuçlar doğurabilir.
İlk Yardım Sertifikası Almak İçin
TURNİKE İLE İLGİLİ DİĞER YAZILAR